Wat is VR (virtual reality)?

Virtual reality (VR) komt de laatste jaren steeds vaker in het nieuws. Het klinkt als een technologie die rechtstreeks uit een sciencefictionfilm komt (zoals Ready Player One). In dit artikel leggen we je uit wat VR inhoudt en wat je ermee kunt.

VR is een technologie waarbij het lijkt alsof je in een andere werkelijkheid bent. De afkorting staat voor virtual reality: een denkbeeldige realiteit. Door middel van een speciale VR-bril zie je een 3D-weergave. De computergegenereerde beelden kunnen uit van alles bestaan: de bodem van een oceaan, het uitzicht vanaf een skyscraper of een achtbaanrit. Je sluit je met de bril af van de echte wereld, waardoor wat je in de bril ziet relatief echt lijkt.

Je brein heeft moeite met bepalen wat echt is of niet. Daarom kun je ook last hebben van je hoogtevrees als je in VR vanaf een wolkenkrabber naar beneden kijkt. Virtual reality wordt dan ook gezien als een immersieve ervaring. Door middel van trillingen in de VR-bril of -controllers kan de ervaring nog meeslepender worden. 

VR heeft veel mogelijkheden. Je kunt diepzeeduiken in VR, maar ook virtueel plekken bezoeken waar je normaal gesproken niet komt, zoals oorlogsgebieden. Naast dit soort ervaringen is gaming ook een belangrijk onderdeel van virtual reality. Ook wordt virtual reality gezien als een hulpmiddel tegen verslavingen en fobieën. Door voor jou ‘enge’ situaties op te zoeken, kun je er stap voor stap mee leren omgaan. Hoogtevrees wordt gezien als een van de angsten die met VR te overwinnen valt.

Meta Quest 2
Meta Quest 2 (Afbeelding: Adrià García Sarceda / Unsplash)

Hoe kun je zelf met virtual reality aan de slag?

Er zijn verschillende manieren om zelf met virtual reality aan de slag te gaan. Je kunt zelf een VR-bril kopen of bij een bedrijf langsgaan om de technologie uit te proberen. Zo zijn er in Nederland en België de laatste jaren verschillende gamehallen verschenen waar je met virtual reality aan de slag kunt gaan. Voorbeelden hiervan zijn The Park Playground, Zero Latency, Enversed, VR Arcade en VR Base. Veel van dit soort bedrijven hebben meerdere vestigingen in het land.

Wil je zelf een VR-headset? Dan zijn er verschillende mogelijkheden. De simpelste manier om met virtual reality aan de slag te gaan is door middel van een houder waar je jouw smartphone in stopt. Dit kan bijvoorbeeld met de Google Cardboard en de Samsung Gear VR. Een meeslependere ervaring vind je in een echte VR-headset.

Facebook-moederbedrijf Meta is een van de bedrijven die zich focust op VR. De Meta Quest 2 is het populairste model. Deze bril is standalone, wat wil zeggen dat hij zonder externe pc gebruikt kan worden. Je hebt enkel de headset en bijgeleverde controllers nodig om aan de slag te kunnen. Eigenaren van een PlayStation 4 of 5 kunnen aan de slag met de PlayStation VR-headset van Sony. Deze is niet zonder de gameconsole te gebruiken. In 2023 wordt de opvolger verwacht: de PS VR2. Deze beschikt over geavanceerdere hardware en werkt alleen in combinatie met de PS5.

VR-brillen die je op een pc kunt aansluiten zijn er ook. Naast de headset en controllers heb je ook een krachtige pc nodig. Dat resulteert vaak in een prijzig totaalplaatje. Voorbeelden van dit soort headsets zijn de HP Reverb G2, HTC Vive Cosmos en de HTC Vive Pro 2

Virtual Reality PSVR-headset
PlayStation VR (Afbeelding: David Dvořáček / Unsplash)

Met welke games kan ik het beste beginnen?

Als je voor het eerst een VR-bril opzet kan dit een indrukwekkende ervaring zijn. Je kunt namelijk last hebben van motion sickness. Je hersenen kunnen er lastig mee omgaan dat je lichaam stil zit of staat, terwijl je ogen allerlei beweging waarnemen. Dat kan resulteren in misselijkheid of hoofdpijn. Motion sickness vindt vooral plaats bij veel (plotselinge) bewegingen. We hebben daarom enkele ervaringen en games verzameld voor beginners.

Een leuke game voor beginners is Job Simulator. De gamemechanics zijn vrij simpel. Je speelt onder meer een caissière in een supermarkt die klanten helpt bij het afrekenen van voedingsmiddelen. Je hoeft weinig te bewegen, waardoor je minder snel misselijk wordt. De game geeft je op een grappige en speelse wijze een goed beeld van wat virtual reality inhoudt. Bovendien kun je zonder enige schaamte een fles cola naar een klant gooien.

Ben je niet zo van de games en wil je juist een VR-ervaring uitproberen? Een toffe ervaring om mee te beginnen is Brink Traveler. Deze ervaring is beschikbaar voor het Meta Quest-platform en Steam VR (pc). Met deze app kan je een hoop indrukwekkende locaties bezoeken, zoals het Amerikaanse woestijndal Death Valley. Een andere leuke ervaring voor beginners is Ocean Rift, waarbij je het zeeleven diep in de oceaan kunt ontdekken. Ook deze titel is beschikbaar voor de Meta Quest en Steam VR.

Hoe zit het met augmented reality en mixed reality?

Naast virtual reality komen ook de woorden augmented reality en mixed reality regelmatig voorbij. Deze technologieën hebben wat van elkaar weg, maar zijn niet volledig hetzelfde. De verschillen zijn als volgt: in VR zie je alleen beelden die door een computer gegenereerd worden, terwijl AR zowel de echte wereld als de computergegenereerde wereld toont. Mixed reality (MR) wordt als term gebruikt voor producten die tussen augmented reality en virtual reality inzitten of allebei kunnen. Daarnaast is er nog Extended Reality (XR). Dit is een parapluterm voor VR, AR en MR.